حجت الاسلام والمسلمین محمد محمدی قائینی، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در همدان، دعا را روح اصلی روز عرفه دانست و اظهار کرد: بر اساس تعالیم دینی آنچه که انسان را به حقیقت انسانیت می‌رساند و به خدا نزدیک می‌کند، دعا است؛ «الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ؛ دعا مغز همه عبادت‌ است».

وی ادامه داد: روح اصلی همه عبادت‌ها به این برمی‌گردد که انسان خود را نیازمند، عاجز و ضعیف در برابر خدا بداند و دست نیاز به سوی او بلند کند، بنابراین در شریعت اسلام زمان‌ها و مکان‌های مختلف برنامه‌های خاصی برای انسان بیان شده تا انسان از دعا غافل نباشد و توسط آن خود را در مسیر کمال قرار دهد و به تقرب به خداوند دست یابد.

فرصتی استثنایی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی عنوان کرد: یکی از این ایام مهم و فرصت‌های استثنایی روز عرفه است؛ حضرت ابراهیم(ع) در دو شب پی در پی خواب دیدند که فرزند خود را ذبح می‌کنند و متوجه شدند که خواب رحمانی است و دستور الهی است به دلیل اینکه حضرت ابراهیم(ع) در روز هشتم ذی‌الحجه دچار تردید شد، آن روز ترویه نامیده شد و در روز نهم به اطمینان رسید عرفه نام گرفت.

وی با بیان اینکه عرفه به معنای شناخت است، خاطرنشان کرد: به واسطه عبادات این روز به ویژه عباداتی که در حج انجام می‌شود انسان به شناخت خدا می‌رسد، متوجه خداوند شده و جزء بندگان عارف محسوب می‌شود.

این استاد حوزه گفت: اهمیت روز عرفه به اندازه‌ای است که در روایات بیان شده است که اگر کسی در شب‌های قدر مورد مغرفت الهی قرار نگیرد دیگر قابل بخشش نیست، مگر در روز عرفه و در صحرای عرفات با مناجات و نیاز، خداوند از گناهانش بگذرد.

عرفه شانه‌ به شانه شب قدر است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی با تأکید بر اینکه اهمیت عرفه شانه‌ به شانه شب قدر است، اذعان کرد: اعمالی برای این روز آمده است که انسان با انجام آن می‌تواند جزء سالکان الی الله قرار گیرد، اما باید توجه کرد که اعمال و ادعیه بسیار است، ولی لازم نیست انسان همه آنها را انجام دهد؛ در روایت آمده است که اگر انسان عبادتی را از روی بی‌میلی و کسالت انجام دهد مکروه است.

وی افزود: انسان در صورتی می‌تواند به مقام قرب برسد که اراده جدی بر آن داشته باشد و تمایل به سخن گفتن با خداوند و نزدیکی در وجودش باشد؛ هنگامی که این حالت در انسان نباشد مرتکب عمل صوری شده است، بنابراین انسان به هر اندازه که توانش را دارد باید اعمال و اذکار وارده را انجام دهد.

استاد حوزه علمیه همدان اضافه کرد: بیان اعمال در این روز به این معنا است که این ادعیه برای این روز مطلوب است، اما به این معنا نیست که الزاما باید همه اعمال را در این روز انجام داد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی تصریح کرد: دعای حضرت سید الشهداء(ع) در صحرای عرفات مشهور به دعای عرفه در مجامع مختلف روایی و ادعیه از جمله اقبال الأعمال، البلد الأمین، بحارالأنوار، زادالمعاد، مفاتیح الجنان و الصحیفة الحسینیه نقل شده است. در برخی از این مجامع از جمله البلدالأمین و زادالمعاد و به گفته مرحوم علامه مجلسی در بعضی از نسخه های قدیمی اقبال الأعمال، این دعا تنها یک بخش دارد که با عبارت «اَلْحَمْدُ لله الَّذی لَیْسَ لِقَضآئِهِ دافِعٌ» آغاز می شود و با تکرار سه گانه ذکر «یا ربّ» پایان می یابد.

وی بیان کرد: در حقیقت یکی از نیایش‌های روز عرفه مناجات امام حسین(ع) در این روز و در صحرای عرفات است؛ ایشان با عباراتی شیوا و جملاتی زیبا با آفریدگار هستی راز و نیاز می‌کند و عالی‌ترین درجات عرفان را در بیابان عرفات به منصه ظهور گذاشت.

استاد حوزه ابراز کرد: دعای امام حسین(ع) در روز عرفه دعایی مفصل، جانسوز و قابل فهم برای همه و حلال مشکلات اجتماعی و اخلاقی انسان است، و لذا این دعا بیشتر مشهور شده است.

برای یکدیگر دعا کنید

وی اظهار کرد: آنچه که در روز عرفه مهم است سفارش به دعا شده است، اما دعا نسبت به یکدیدگر مستجاب است، لذا در این روز برای هم گشایش و خیر بخواهیم؛ خداوند اجابت دعا در حق دیگران را تضمین کرده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی تأکید کرد: علما و بزرگان شب تا صبح برای دیگران دعا می‌کردند، چرا که دعا در حق دیگران مستجاب است، اما در حق خود مشخص نیست، لذا امروز باید برای هم دعا کنیم.

شرایط اجابت دعا

وی در ادامه درباره شرایط اجابت دعا، گفت: دعا دارای قاعده کلی «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» است؛ این وعده خدا است و وعده خدا تخلف پذیر نیست اما دلیل عدم اجابت دعای ما مشکل دیگر دارد.

استاد حوزه با بیان اینکه گاهی دلیل عدم اجابت دعا این است که شرایط اجابت دعا را را رعایت نکردیم که در این صورت دعای ظاهری و لفظی است، گفت: رضایت پدر و مادر یکی از شرایط اجابت دعا است وحق‌الناس بر گردن انسان نباشد و  باید با شکم حلال دعا کرد، چون شکمی که لقمه حرام در آن است دعایش بالا نمی‌رود.

غبار ربا در همه جا پخش شده است!!

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه امروز ربا کل جامعه ما اعم از بانک‌ها، ادارات، کسبه و ... فرا گرفته و گرد و غبار ربا در همه جا پخش شده است، به‌گونه‌ای که حلال و حرام مورد تمسخر قرار می‌گیرد.

لقمه حرام ظلمت است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی، لقمه حلال را یکی از شرایط اجابت دعا دانست و ادامه داد: حرام، ظلمت و تاریکی است و خداوند منبع نور است، حال انسان در تاریکی بدون نور بالا نمی‌رود، لذا لقمه حرام در شکم ظلمت است.

وی افزود: نکته دیگر این است که انسان گاهی نمی‌داند در دعا از خداوند چه بخواهد و نمی‌دانیم خیر انسان در چیست؛ گاهی رفع نیازهای مادی صلاح انسان نیست  و برخی از دعاها هم در آخرت اجابت می‌شود.

انتهای پیام/